Vali Usta, ‘Asrın Felaketi’ Kahramanmaraş depremleri bu kaçınılmaz gerçekle yüz yüze gelmeyi, sahici bir karşılaşma yaşamayı zorunlu kılıyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın himayelerinde ve Bingöl Üniversitesi ev sahipliğinde; Bingöl Valiliği, Bingöl Belediyesi, Bingöl Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, AFAD Başkanlığı ve Bingöl Ticaret ve Sanayi Odası iş birliğiyle ‘Bingöl Deprem Çalıştayı’ düzenlendi.
Bingöl Üniversitesi Recep Tayyip Erdoğan Kongre Merkezinde düzenlenen açılış törenine Vali Usta’nın yanı sıra Bingöl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Çapak, Belediye Başkanı Erdal Arıkan, İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Koyuncu, AFAD Deprem Dairesi Başkanı Prof. Dr. Aykut Akgün, kurum amirleri, çok sayıda akademisyen, öğrenci ve vatandaş katıldı.iki oturum ve çalıştayın değerlendirilmesi ile sonuç raporu şeklinde süren Çalıştay İstiklal Marşının okunması ile başladı.Sırasıyla Bingöl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Çapak ve Bingöl Belediye Başkanı Erdal Arıkan yaptıkları açış ve selamlama konuşmalarında programın Bingöl ve Türkiye için hayırlara vesile olması temennisinde bulundular.
BİNGÖL DEPREMLERİNİ HATIRLATTI
Daha sonra konuşmalarını yapmak üzere kürsüye teşrifleri arz olunan Vali Ahmet Hamdi ise Usta geçmişte Bingöl’de yaşanan depremleri hatırlatarak şunları söyledi:“Deprem afeti Türkiye’mizin, bölgemizin ve Bingöl’ümüzün bir gerçeği. Dünden bugüne Türkiye’de yaşanan depremler; 1971 ve 2003 Bingöl depremleri, 1999 Gölcük ve Düzce Depremleri ve daha bir yıl önce on binlerce kardeşimizi kaybettiğimiz ‘Asrın Felaketi’ Kahramanmaraş depremleri bu kaçınılmaz gerçekle yüz yüze gelmeyi, sahici bir karşılaşma yaşamayı zorunlu kılıyor.
Hayatın olağan akışını aksatan ve normalleşme süreci zaman alan afetlerle gerçekçi zeminlerde karşılaşmaya, başka bir ifadeyle, “Afet Riskini Azaltılma”ya yönelik çalışmaların bir halkası olarak değerlendirdiğimiz ‘Bingöl Deprem Çalıştayı’nın ilimiz ve ülkemiz için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Bu vesileyle; dünden bugüne depremlerde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, aziz milletimize sabır ve başsağlığı diliyorum” dedi.
3 BİN 285 YAPI AĞIR HASARLI OLARAK TESPİT EDİLDİ
Kahramanmaraş depreminden sonra Bingöl’de yapılan hasar tespit çalışmaları hakkında da bilgi veren Vali Usta konuşmasına şöyle detti; “2023 Maraş depremleri sonrasında 7 Nisan 2023 tarihinde ‘Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi’ kapsamına alınan ilimizde deprem yönetmeliği kapsamında yapılan çalışmalarda 13 ilden 99 personelin görevlendirilmesi ile il genelinde hasar tespit çalışmaları hızlıca tamamlanmıştır.
Bu kapsamda ön hasar, kesin hasar ve itiraz hasar tespit çalışmalarında toplam 29.026 adet başvuru alınıp incelenmiştir. Kesin hasar tespitlerinden sonra yapılan itirazlar sonucu toplam 13.847 binanın hasar tespiti yapılmış olup bu binalardan 5.037 adedi hasarsız, 4.794 adedi az hasarlı, 81 adedi orta hasarlı, 3.285 adedi de ağır hasarlı olarak tespit edilmiştir. Bu binalarda da 4 bin 825 bağımsız bölüm hasarlı olarak kaydedilmiştir.
3 BİN 875 ADET HAK SAHİPLİĞİ BAŞVURUSU ALINDI
Akabinde Afet ve Acil Durum Müdürlüğümüzce başlatılan hak sahipliği sürecinde 3 bin 875 adet hak sahipliği başvurusu alınmıştır. Başvuruların % 40'ı değerlendirilmiş olup hak sahipliği değerlendirme süreci devam etmektedir. Ayrıca konutları orta ve ağır hasarlı olan 1382 afetzede vatandaşımız da yerinde dönüşüm projesi kapsamında e-devlet üzerinden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğümüze başvuru yapmış, başvuru süreçleri devam etmektedir.”
AĞIR HASARLI YAPILAR BOŞALTILMALI
Ağır hasarlı yapıların boşaltılması konusunda vatandaşlardan destek beklediklerini ifade eden Vali Usta, “İl genelinde ağır ve orta hasarlı olarak tespit edilen 4 bin 825 binamızı boşaltmamız lazım. Bu konuda vatandaşlarımızdan kirada veya konteynerde kalmak istedikleri yönündeki taleplerini aldık. Bingöl’de vatandaşlarımızın yüzde 95-96’sı kira yardımı almak istediklerini ifade etti ve çalışmalar bu şekilde yürütüldü. Artık bundan sonraki süreçte bizim o binaları boşaltmamız lazım. Allah korusun, ağır hasarlı binalar boşaltılmadığı için vatandaşlarımızın başına bir şey geldiği zaman bunun mesuliyetini, vali olarak benim ve çalışma arkadaşlarımızın vermemiz mümkün değil. Bu konuda Bingöl halkının sağduyusuna, ferasetine güveniyorum, bu konuda sizlerin de desteğine ihtiyacımız var” dedi.
Son olarak programa video konferans ile bağlanan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise şunları söyledi:“Geçen yıl yaşadığımız depremlerden 11 ilimizde birlikte Bingöl de etkilendi. Bilim insanlarının da ifade ettiği gibi, maruz kaldığımız bu afet son derece istisnai bir tabiat hareketiydi. Deprem ana şokunun ardından, her biri neredeyse ayrı bir deprem yıkıcılığında olan birçok artçı sarsıntı da yaşadık. Afeti takip eden haftalarda ve aylarda ise dünyanın en başarılı iyileştirme operasyonunu gerçekleştirdik.
Sadece Bingöl’de Bingöl genelinde riskli bina olarak tespiti yapılan yapı sayısı 2 bin 583 adet olup bunların 2 bin 544 adedi yıkılarak dönüşümü gerçekleştirilmiştir. Bingöl ilinde riskli alan olarak tespit edilerek Kentsel Dönüşüm Kapsamında Merkez Kültür Mahallesinde 1172 adet konut ve 196 adet dükkân inşaatı tamamlanmış ve hak sahiplerine teslim edilmiştir.Hedefimiz bilim temelli bir yaklaşımla Türkiye'yi, dünyanın afetlere karşı en hazırlıklı ve afetler sonrası en hızlı ve etkili tepki verebilen ülkesi haline getirmektir. Afet yönetimini daha etkin hale getirmek için bilimsel alanda seferberlik başlattık.
Türkiye’nin dünya çapında en aktif fay hatlarından bazılarına sahip bir ülke olduğu ve bu nedenle ülkede deprem riskinin yüksek olduğunu ve tarihte büyük depremler yaşandığını biliyoruz.
Bingöl genelinde riskli olarak tespit edilen yapı sayısının 2 bin 583 olduğunu, bunlardan 2 bin 544'nün yıkılarak dönüşümün gerçekleştirildiğini aktaran Yılmaz, Son 20 yılda Bingöl'ün yapı stokunun yüzde 75'inden fazlasının yenilendiğine dikkat çekti. Yılmaz, "Bingöl Üniversitemizin diğer üniversiteler, ilgili kamu kurumlarımızla birlikte Doğu ve Kuzey Anadolu Fay Zonlarının Bingöl çevresindeki yapısı hakkında yeni bilimsel veriler ürettiğini, kentin ilçeleri için zemin özelliklerini araştırdığını, Bingöl'e özel sismik tehlike, risk analizleri yaptığını biliyoruz. Sağlam zeminde sağlam yapılar inşa etmemiz lazım” dedi.
Protokol konuşmalarının ardından ‘Deprem Çalıştayı’nın 1. Oturumuna geçildi. Oturum başkanlığını İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Koyuncu’nun yaptığı oturumda konuşmacılar;
-Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ‘Bingöl’de Afet Yönetimi Önerileri’,
-Dr. Öğr. Üyesi Kenan Akbayram ‘Bingöl Üniversitesi Enerji, Çevre ve Doğal Afet Araştırmaları Merkezinin Bingöl’de Yürüttüğü Sismik Tehlike Çalışmaları’,
-Prof. Dr. Ali Sarı ‘2023 Kaharamanmaraş Depremlerinin Hasar Değerlendirmesinde Dikkat Çeken Unsurlar ve Olası Bingöl Depremlerinde Yapısal Risk ve Kayıp Tahminleri’,
-Prof. Dr. Ufuk Yazgan ‘Deprem Riskini Yönetmek: Aktif Fayların Kavşağındaki Bingöl İçin Tehditler ve Fırsatlar’,
-Prof. Dr. Cenk Yaltırak ‘Aktif Faylarda Deprem Tehlike ve Risk Saptanmasında Yeni Yaklaşımlar; Marmara Örneği’ başlıklı sunumlarını yaptılar.
Daha sonra ‘Deprem Çalıştayı’nın 2. Oturumuna geçildi. Oturum başkanlığını Bingöl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Çapak’ın yaptığı oturumda konuşmacılar;
Prof. Dr. Aykut Aygün ‘AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürlüğü Bünyesinde Yapılan Çalışmalar’,
Prof. Dr. Alper İlki ‘Yapı Hasarları Açısından Kahramanmaraş Depremleri ve Yapısal Hasar Tespit Metodolojisi’,
Prof. Dr. Mehmet Küçükmehmetoğlu ‘Sorunlarıyla Kentleşme ve Sürdürülebilirlik Ekseninde Türkiye’de Kent Planlamanın Zorluğu’,
Prof. Dr. Osman Atilla Arıkan ‘Deprem Atıklarının Yönetimi’,
Prof. Dr. Oğuz Cem Çelik ‘Tarihi Yapılarda Deprem Hasarları, Onarım ve Güçlendirme Uygulamaları’,
AFAD Sivil Toplumla İlişkiler ve Gönüllülük Daire Başkanı Hüseyin Ceven ‘Bütünleşik Afet Yönetim Sisteminde Kamu Kurum ve Kuruluşları, STK’lar, Üniversiteler, Özel Sektör ve Gönüllüler İşbirliği’ başlıklı sunumlarını yaptılar.‘Bingöl Deprem Çalıştayı’, 2. gün yapılan değerlendirmeler ve sonuç raporunun sunulması ile sona erdi.Bingöl Deprem Çalıştayı’nın kapanış oturumuna Valimiz Ahmet Hamdi Usta, Bingöl Belediye Başkanı Erdal Arıkan, Bingöl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Çapak, İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, AFAD Bingöl İl Müdürü Mehmet Boğatekin, Bingöl Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Kadir Çintay, akademisyenler, STK'lar, kurum müdürleri, vatandaşlar ve öğrenciler katıldı.
‘DEPREMDE BİNALAR YIKILIR AMA KİŞİSEL OLARAK ALDIĞIMIZ ÖNLEMLER BİZİM HAYATTA KALMAMIZI SAĞLAR’
Çalıştay değerlendirme ve kapanış toplantısında konuşan Vali Usta, İki günlük güzel bir çalışmanın sonuna geldik. Öncelikle böyle bir çalıştay yapan Rektör hocama ve ekibine teşekkür ediyorum. Bir teşekkürü de İstanbul Teknik Rektörümüz Prof. Dr. İsmail Koyuncu ve onunla gelen değerli hocalarıma teşekkür ediyorum. Onların büyük desteği olmasa biz bunu yapamazdık. Ben konuşmamda da ifade ettim. Bingöl Valisi olarak geldiğim günden beri böyle bir çalışmanın yapılmasını hep istemiştim. Rektörümüzle konunun uzmanı arkadaşlarımız, akademisyenlerle bu konuyu konuştuk ve güzel sonuçlara ulaştık. Ama değerli Bingöl halkına ve hepimize düşen görevler var. Bu sadece devletin, kamu kurumlarının yaptığı ve yapmasıyla ilgili değil, bizim bireysel anlamda da üzerimize düşenler var. Depremde binalar yıkılır ama kişisel olarak aldığımız önlemler bizim hayatta kalmamızı sağlar. Bizler bireysel olarak kendi tedbirlerimizi almamız lazım. Çok faydalı bir çalıştay olduğunu düşünüyorum. Tekrar Bingöl Üniversitemize ve İstanbul Teknik Üniversitesi’ne çok teşekkür ediyorum. Bingöl Üniversitesi'nde depremle ilgili ciddi bir çalışma yapılmış. Başta Rektör hocamız olmak üzere hepinize teşekkür ediyorum’ ifadelerini kullandı.
‘BURADAN ÇIKAN SONUÇLAR, ÇIKTILARDAN ÇOK CİDDİ ANLAMDA İSTİFADE EDECEĞİZ’
Bingöl Belediye Başkanı Erdal Arıkan, çalıştayın Bingöl için önemli olduğunu söyleyerek, ‘İki gündür devam eden bu çalıştayın sonuna geldik. Başta Valimiz olmak üzere Rektör hocamıza, İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü ve ekibine, bütün sivil toplum kuruluşlarımız, kurum amirlerimiz, emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Deprem konusunda doğru yerden başlamalıyız ki sonunu da doğru getirelim. Master planı konusunda Bingöl Belediyesi olarak çalışmamız başladı. Ben bu çalıştayın bu anlamda bize çok ciddi anlamda katkı sunacağını, yol göstereceğini ve bizi doğru yönlendireceğini düşünüyorum. Buradan çıkan sonuçlar, çıktılardan çok ciddi anlamda istifade edeceğiz. Emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum. Burada dışarıdan gelen bütün hocalarımıza, her birine ayrı ayrı teşekkür ediyorum’ dedi.
“BU ÇALIŞTAYIN KATKILARIYLA, ÜNİVERSİTEMİZ VE DİĞER PAYDAŞLAR ARASINDA İŞ BİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRMEK VE DEPREM KONUSUNDA TOPLUMSAL FARKINDALIĞI ARTIRMAK İÇİN YENİ FIRSATLAR DOĞMUŞTUR”
Bingöl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Çapak da kapanış oturumunda yaptığı konuşmada şunları söyledi: “İki günlük yoğun bir mesai, bir maraton programımızın sonuna gelmiş olduk. Bu çalıştayın katkılarıyla, üniversitemiz ve diğer paydaşlar arasında iş birliğini güçlendirmek ve deprem konusunda toplumsal farkındalığı artırmak için yeni fırsatlar doğdu. Ben tabi her şeyden önce Cumhurbaşkanımız Yardımcımıza teşekkür etmek isterim. Çünkü fikir onların. Onların himayelerinde gerçekleşen bir program. Valimiz sağ olsun baştan sona çalıştayın her sürecinde yanımızda oldu ve her yerde her zaman destekçimiz ve gücümüz oldu. Kendilerine teşekkür ediyorum. Belediye Başkanımıza çok teşekkür ediyorum. İstanbul'dan kalkıp buralara kadar gelen İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Koyuncu ve ekibine çok teşekkür ediyorum. Çok güzel bir program oldu. Valimizin Bingöl'ün bir lideri, onun öncülüğünde çalıştayın sonuç bildirgesindeki çıktıların ilimiz genelinde uygulanacağını düşünüyorum. Belediye Başkanımız imar konusunda çok hassas davrandı. Ben kendisine teşekkür ediyorum. Önceki döneminde çok direndi ve başardı. Ben hassaten tekrar katılım gösteren hocalarımıza, katılımcılara, bütün paydaşlarımıza teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum’ dedi.
Çalıştay sonunda hazırlanan sonuç bildirgesinin ileri bir tarihte kamuoyu ile paylaşılacağı ifade edildi.
Çalıştayda öne çıkan başlıklar arasında şu konular yer aldı:
• Türkiye'nin deprem riski ve deprem sonrasında doğacak sorunların boyutları,
• Kahramanmaraş Depremlerinden öğrendiklerimiz,
• Afet Yönetimi Önerileri,
• Kent planlaması,
• Tarihi Yapılarda Deprem Kaynaklı Hasarlar,
• Deprem riskini azaltmak için atılması gereken adımlar,
• Bölgede yapılan sismik risk ve tehlike çalışmaları
• Deprem kaynaklı atıkların yönetimi
• Kamu kurumlarının yaptığı çalışmalar yer aldı.
